Er zit trauma onder bijna alles wat chronisch is
, by Annemarie Postma, 4 min reading time
We leven in een tijd waarin chronische klachten steeds meer voorkomen: chronische pijn, chronische vermoeidheid, chronische stress, angststoornissen, depressie, burn-out… De medische wereld probeert vaak symptomen te beheersen, maar zelden wordt de kern geraakt. En steeds vaker komt één diepe waarheid aan het licht: onder bijna alles wat chronisch is, zit trauma.
Niet het trauma als grootse, zichtbare ramp. Maar trauma als elke ervaring die te overweldigend was voor het zenuwstelsel om volledig te verwerken. De pijn van een onveilig gezin, een medische ingreep als kind, emotionele verwaarlozing, subtiele afwijzing. Kleine dingen, grote impact, als het systeem zich er niet van kon herstellen.
Het zenuwstelsel bepaalt onze werkelijkheid
Volgens traumatherapeut Peter Levine, grondlegger van Somatic Experiencing, zit trauma niet in de gebeurtenis zelf, maar in het lichaam. Het zenuwstelsel, vooral het autonome deel dat buiten onze wil om functioneert, bepaalt hoe veilig we ons voelen. Als trauma daar wordt “bevroren”, blijft het lichaam in een toestand van hyperalertheid, bevriezing of uitputting hangen.
Levine beschrijft hoe dieren in het wild na een bedreiging letterlijk hun lichaam “ontladen”. Door te schudden of te bewegen. Mensen doen dit vaak niet. We onderdrukken de reactie, rationaliseren het weg of dissociëren ervan. Daardoor blijft de spanning in het lichaam vastzitten. En die spanning wordt uiteindelijk… chronisch.
Chronische klachten als uitdrukking van een bevroren respons
Wat als je chronische vermoeidheid geen gebrek aan energie is, maar een diep geworteld “bevriesmechanisme” van je zenuwstelsel? Wat als je rugpijn niet louter fysiek is, maar het gevolg van een constante spierspanning die je ooit hielp om te overleven? Wat als je angststoornis eigenlijk een zenuwstelsel is dat nooit geleerd heeft om tot rust te komen?
Chronische klachten zijn vaak geen ziekte in de klassieke zin. Ze zijn een uitdrukking van een systeem dat nog steeds denkt dat het niet veilig is.
Chronische klachten zijn vaak geen ziekte in de klassieke zin. Ze zijn een uitdrukking van een systeem dat nog steeds denkt dat het niet veilig is. En zolang het zenuwstelsel in deze staat verkeert, kan er geen echte regeneratie plaatsvinden. Genezing is pas mogelijk als veiligheid wordt hersteld, niet alleen mentaal, maar in de diepte van het lichaam.
David Hawkins: het lichaam liegt niet
Ook Dr. David R. Hawkins, bekend van zijn werk over bewustzijnsniveaus (Power vs. Force), erkent het belang van het lichaam als toegangspoort tot heling. Hij stelt dat onverwerkte emoties zich letterlijk vastzetten in het lichaam en bijdragen aan ziekte. In zijn bewustzijnsschaal laat hij zien hoe emoties als schuld, schaamte en angst een lage trilling hebben en chronisch deze staat vasthouden leidt tot een verzwakt systeem.
Onder alles wat chronisch is, schuilt vaak geen kapot lichaam maar een lichaam dat trouw probeerde te overleven.
Volgens Hawkins is het loslaten van deze vastgezette emoties — door ze liefdevol te voelen en niet te onderdrukken — essentieel voor innerlijke en lichamelijke genezing. Hij noemt het “surrender”: het stoppen van weerstand, zodat het lichaam kan loslaten wat niet langer dient.
Heling is regulatie; niet onderdrukking
De moderne gezondheidszorg richt zich vaak op symptoombestrijding: medicatie, diagnoses, en gedragscorrectie. Maar zolang het autonome zenuwstelsel niet opnieuw leert wat veiligheid is, blijft het lichaam vechten of vluchten in stilte.
Échte heling vraagt iets anders. Het vraagt om:
- Lichaamsgerichte therapie die het zenuwstelsel leert reguleren (zoals Somatic Experiencing of TRE).
- Bewuste aanwezigheid bij het lichaam, met aandacht en zonder oordeel.
- Ruimte voor rouw en expressie, zonder het verhaal steeds te herhalen.
- Vertrouwen in het lichaam; dat het weet hoe het moet genezen, als het zich eindelijk veilig mag voelen.
De weg terug naar jezelf
Trauma maakt ons lichaam tot een gevangenis. Heling maakt het weer een thuis. Onder alles wat chronisch is, schuilt vaak geen kapot lichaam maar een lichaam dat trouw probeerde te overleven. Als we luisteren, reguleren en ruimte geven, kunnen we dat systeem resetten.
Zoals Peter Levine zegt: “Trauma is a fact of life. It does not, however, have to be a life sentence.” En zoals Hawkins benadrukt: “That which is subject to force is also subject to failure. True power arises from surrender.”
Wat als jouw klachten geen vijand zijn, maar een uitnodiging? Niet om harder te vechten, maar om dieper te voelen?
Blijf op de hoogte van nieuws, tips, achtergrondartikelen en ervaringsverhalen via onze blogs en nieuwsbrief of volg ons op Instagram.
blog posts
-
, by Redactie Methotrexaat faalt bij knieartrose: tijd voor een nieuwe koers
-
, by Annemarie Postma Waarom praten soms niet genoeg is
-
, by Annemarie Postma Er zit trauma onder bijna alles wat chronisch is
